Ülkemizde vatandaşların evlerinde, kasalarda veya farklı saklama noktalarında bulundurduğu altın tutarının 500 milyar doları geçtiği öngörülüyor. Ekonomik potansiyeli büyük olan bu büyük rezervin mali sisteme entegre edilmesi adına yeni projeler tartışılmaya başlandı.
İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Mustafa Atayık’ın aktardığı bilgilere göre, ülkemizde kayıt dışı biçimde barındırılan altınların total tutarı ortalama 5 bin tona erişiyor. Fakat bazı uluslararası öngörülerde bu tutarın 6.500 ila 7.000 ton arasında olabileceği de söyleniyor
Atayık, altının kilogram ücretinin 107 bin dolar bandında olduğunu vurgulayarak, “Yastık altındaki bu altın stoğu, yaklaşık 500 milyar dolarlık bir büyüklüğe karşılık geliyor. Bu değer, ekonomiye kazandırılırsa ciddi bir finansal sıçrama sağlanabilir” ifadelerini kullandı
YAY-SİS PROJESİ HAYATA GEÇİRİLECEK Mİ?
Kayıt dışı altınları ekonomiye entegre etmeyi amaçlayan projelerin başında “Yastık Altı Altın Yatırımları Sistemi” (YAY-SİS) bulunuyor. Bu sistem, ülke genelindeki kuyumcuları aşamaya dâhil ederek vatandaşların güvenli bir biçimde altınlarını mali sisteme geçirmesini gaye ediniyor.
Söz konusu proje çerçevesinde kuyumcular, vatandaşlardan teslim aldıkları altınları anlaşmalı bankalara verecek. Bu aşamada altınlar uzmanlarca değerlemeye alınacak ve karşılığında vatandaşlara faizli ya da faizsiz mali ürünlerle geri dönüşte bulunulacak. Hedef, hem vatandaşların birikimlerini muhafaza etmek hem de söz konusu kaynakları Türkiye ekonomisine dahil etmek.
ALTINBANK DİKKAT ÇEKİYOR
Uygulamanın bir diğer tarafı ise “Altınbank” tavsiyesi. Mustafa Atayık’ın açıklamalarına göre Altınbank, kuyumcuların da müşterek olabileceği bir yapıda hayata geçirilecek ve tıpkı bir kooperatif gibi devam ederek, altın bazlı bir bankacılık sistemi hayata geçirilecek. Dolayısıyla hem altın birikimleri sistemli biçimde ekonomiye dahil edilecek hem de kuyumcuların mali ulaşımı kolay hale gelecek.
Atayık, “Altınbank sayesinde hem yastık altı altınlar değerlendirilmiş olacak hem de sektörümüz daha güçlü bir yapıya kavuşacak. Ekonomiye çok yönlü katkı sağlayabilecek bu model için devletimizden destek bekliyoruz” şeklinde konuştu.
EKONOMİYE NEFES OLMASI BEKLENİYOR
Altın uzmanlarına göre, kayıt dışı tutulan bu büyük miktar, hem cari açığın düşürülmesi hem de iç tasarruf miktarlarının yükseltilmesi bakımından büyük önem arz ediyor. YAY-SİS ve Altınbank gibi projelerin başarıyla uygulanması durumunda Türkiye’nin mali istikrarına ciddi getiriler sağlanabileceği değerlendiriliyor.
Kayıt dışı altınlar artık sadece şahsi güvenlik unsuru değil, makroekonomik amaçların bir parçası durumu da taşıyor.